Bezpieczeństwo i normy chińskich samochodów – porównanie z europejskimi

Lead: Chińskie samochody przeszły znaczącą transformację w obszarze bezpieczeństwa w ciągu ostatnich dwóch dekad. Obecnie pojazdy marek takich jak BYD, Nio czy Zeekr osiągają najwyższe oceny w europejskich testach zderzeniowych, dorównując etablowanym producentom. Analiza protokołów testowych C-NCAP i Euro NCAP pokazuje, jak chiński przemysł dostosował się do międzynarodowych standardów.

Ewolucja bezpieczeństwa chińskich aut

W 2005 roku testy niemieckiej organizacji ADAC wykazały poważne deficyty w konstrukcji chińskich pojazdów. Dziś sytuacja wygląda inaczej – współczesne modele spełniają wymagania międzynarodowych protokołów testowych. W 2024 roku Euro NCAP przetestowało 44 modele, z czego 8 pochodziło od chińskich marek (ZEEKR, Maxus, NIO, XPENG, Deepal, Leapmotor). Kluczowe dane: 18 ocen pięciogwiazdkowych, z czego 13 dla pojazdów z Chin; 11 chińskich elektrycznych modeli z maksymalną oceną. Zeekr X został uznany za najbezpieczniejszy pojazd elektryczny 2024, wyprzedzając Porsche Macan, Cuprę Tavascan, MG HS, Toyotę C-HR, Volvo EX30 i Xpeng G6.

Standardy testowe C-NCAP 2024

China New Car Assessment Program został zaktualizowany w lipcu 2024 roku. Program obejmuje pięć testów zderzeniowych: czołowe uderzenie w barierę przy 55 km/h, test z 50% nakładaniem przy 50 km/h, boczne uderzenie przy 60 km/h z barierą o masie 1700 kg, test słupa przy 32 km/h oraz test drapania dennego dla pojazdów elektrycznych. Nowy protokół wprowadza ocenę systemu monitorowania kierowcy (DMS) z możliwością uzyskania do 2 punktów oraz rozpoznawanie cech drogi (RFR). Wymóg dla DMS to 90% dokładności wykrywania. C-NCAP 2024 położył większy nacisk na systemy aktywnego bezpieczeństwa, w tym automatyczne hamowanie awaryjne i ochronę pieszych.

Europejski GSR II – obowiązkowe wyposażenie

Od 6 lipca 2022 roku dla nowych typów i 7 lipca 2024 roku dla wszystkich nowych pojazdów obowiązuje General Safety Regulation II. Regulacja wymaga wyposażenia w inteligentny asystent prędkości (ISA) z rozpoznawaniem znaków, automatyczne hamowanie awaryjne (AEB) wykrywające pieszych i rowerzystów, system utrzymywania w pasie ruchu (ELKS), ostrzeżenie o senności kierowcy (DDAW), rejestrator danych zdarzenia (EDR) oraz system automatycznego wzywania pomocy (eCall). Komisja Europejska zakłada, że GSR II uratuje 25 000 istnień do 2038 roku i zredukuje liczbę wypadków o 30%.

Szczegółowe wyniki testów 2023

Euro NCAP przetestowało dziewięć chińskich modeli w 2023 roku – wszystkie otrzymały pięć gwiazdek. Nio ET5 uzyskał najwyższy wynik: 96% w ochronie dorosłych pasażerów, 85% w ochronie dzieci, 83% w ochronie pieszych i 81% w systemach wspomagania. BYD Dolphin, Seal i Tang osiągnęły 87% w kategorii ochrony dzieci – najlepszy wynik wśród chińskich pojazdów. BYD Seal uzyskał 89% dla dorosłych i 87% dla dzieci. Smart #3 (produkowany przez Geely) otrzymał 90% dla dorosłych i 86% dla dzieci. Badanie Compare the Market Australia, uwzględniające dane z ANCAP, Euro NCAP i NHTSA, umieściło BYD Seal i Dolphin na pierwszych dwóch miejscach rankingu najbezpieczniejszych samochodów globalnie.

Jakość konstrukcji i wykonania

Analiza BYD Seagull (cena w Chinach ok. 12 000 USD) przeprowadzona przez amerykańską firmę Caresoft wykazała zastosowanie rozwiązań pozwalających na redukcję masy. Pojazd waży 1240 kg – o 400 kg mniej niż Chevrolet Bolt o podobnych wymiarach. Osiągnięto to poprzez minimalistyczne podejście do projektowania przy zachowaniu standardów jakości. Eksperci odnotowali solidność zamknięć drzwi oraz dopasowanie kolorystyczne przeszyć siedzeń do koloru nadwozia. Dostosowanie pojazdu do amerykańskich norm bezpieczeństwa wymagałoby jednak modyfikacji konstrukcji o szacowanym koszcie kilku tysięcy dolarów.

Zidentyfikowane problemy

Euro NCAP wykryło nieprawidłowość w modelu MG 3 podczas testu zderzenia czołowego. Mechanizm mocowania prawej strony szyny fotela kierowcy uległ poluzowaniu podczas uderzenia, co spowodowało zwiększone obciążenia po prawej stronie manekina. Mimo problemu pojazd otrzymał cztery gwiazdki. Organizacja zapowiedziała przegląd procedur oceny awarii krytycznych komponentów. Chińskie testy zderzeniowe 30 popularnych pojazdów ujawniły problemy w niektórych modelach. Changan Qiyuan A05 wykazał znaczące uszkodzenia słupków A, B i C podczas testu najechania pod ciężarówkę. BYD Qin Plus DM-i i Changan CS75 Plus wykazały wycieki paliwa po zderzeniu, wskazując na potrzebę poprawy zabezpieczeń układu paliwowego.

System certyfikacji w Chinach

Proces homologacji typu pojazdu obejmuje system China Compulsory Certification (CCC), zarządzany przez CNCA. Certyfikat CCC jest wymagany dla wszystkich pojazdów sprzedawanych w Chinach i potwierdza zgodność z normami bezpieczeństwa i jakości. System ostrzegania przed otwarciem drzwi (DOW), wykorzystujący algorytmy AI i fuzję danych z czujników, został zainstalowany w ponad 10 milionach pojazdów. Chińskie normy emisji Stage VI, obowiązujące od lipca 2021, zastąpiły poprzednią normę Stage V i odpowiadają europejskim standardom.

Chińskie pojazdy przeszły znaczącą transformację w obszarze bezpieczeństwa w ciągu ostatnich dwóch dekad. Współczesne modele spełniają wymagania międzynarodowych protokołów testowych, co potwierdzają wyniki Euro NCAP. Aktualizacja C-NCAP w 2024 roku oraz GSR II w Europie pokazują zbieżność wymagań bezpieczeństwa na obu rynkach. Chińscy producenci dostosowują konstrukcję pojazdów do wymogów eksportowych, co podnosi standardy również na rynku krajowym. Konkurencja między producentami stanowi czynnik motywujący do ciągłego podnoszenia standardów bezpieczeństwa pojazdów.